Tấm và Cám: Hai Bên Của Một Câu Chuyện
October 1, 2024Tính đến thời điểm hiện tại, bộ phim điện ảnh Cám đã được công chiếu hơn một tuần với doanh thu cao vượt ngưỡng 60 tỷ đồng. Tuy nhiên, đây vẫn là một chủ đề gây không ít tranh cãi và bất đồng ý kiến trên các nền tảng mạng xã hội. Khán giả tỏ ra không hài lòng với cách xây dựng tính cách của các nhân vật, đặc biệt là nhân vật Tấm và Cám. Hai nhân vật này để lại nhiều điều chưa thỏa mãn, từ diễn biến tâm lý, cách họ hành xử đến kết cục không như mong đợi. Đặc biệt, nhân vật Tấm – người mà chúng ta nghĩ sẽ được yêu thương và thông cảm nhất từ khán giả – lại bị nhận xét là hời hợt và đáng thất vọng ở nhiều khía cạnh.
Hình ảnh đẹp nhưng khả năng hành động kém
Giống như tất cả các phiên bản cổ tích trước đó, Tấm trong bộ phim Cám được miêu tả là một cô gái có vẻ đẹp cả hình thức lẫn tâm hồn, nhưng lại không có hành động cụ thể nào đáng kể. Trong truyện cổ tích, mỗi khi Tấm gặp khó khăn, Bụt thường hiện lên giúp đỡ cô. Thế nhưng, trong phim, hơn nửa cuộc đời của Tấm chỉ xoay quanh việc giữ hình ảnh xinh đẹp và thỉnh thoảng khóc lóc trước bố mà thôi. Mặc dù là người duy nhất trong gia đình đứng ra ủng hộ Cám, nhưng thực tế Tấm không giúp ích gì cho em lúc thiệt thòi, xem ra tâm lý phản kháng của cô trước sự thiên vị của cha và dì lại quá yếu ớt và thiếu quyết liệt.
Khi còn nhỏ, trong một lần đi bắt cá cùng em, Tấm đã giữ cả giỏ cá đầy nhưng cô chỉ đơn giản giải thích rằng đó là cá của Cám. Dẫu cho tình cảm của cô dành cho em là thật, nhưng lời giải thích ngây ngô đó không thể cứu Cám khỏi cơn giận dữ của bố mẹ. Khi lớn hơn, trong một lần hai chị em bị cướp, Cám bị đánh dập tím cả người, Tấm chỉ biết rưng rưng nước mắt và xin cha cho em một ít thuốc. Khi cha từ chối, Cám còn phải chịu thêm cái tát từ mẹ, trong khi Tấm chỉ có thể khóc thương cho em. Có thể nói, Tấm không ngừng thương em nhưng chưa từng thể hiện rõ sự bảo vệ mạnh mẽ cho Cám.
Dù chưa bao giờ sợ hãi vẻ ngoài xấu xí của Cám, nhưng Tấm chưa từng đứng ra bênh vực em trước sự đối xử tệ bạc của gia đình. Hành động của Tấm trong hoàn cảnh đó khiến sự liên kết của hai chị em trở nên hời hợt, nhìn như một nghĩa cử “từ thiện” từ người có nhiều điều kiện vào người ở vị trí thấp hơn. So với Bờm – một nhân vật đã lộ rõ bản chất xấu xa trong suốt câu chuyện – thì Tấm có vẻ như cũng không bảo vệ được Cám hơn rất nhiều.
Dường như không ai có thể phủ nhận tình yêu mà Tấm dành cho Cám là lớn, nhưng cô lại thiếu quyết tâm và sự mạnh mẽ để đứng về phía em. Kết quả là, cô không bao giờ có thể thực sự bảo vệ được Cám. Sự hoàn hảo tạm thời của Tấm chỉ như một chiếc gương phản chiếu nỗi khao khát sâu xa trong lòng Cám.
Những hành động khó lý giải và cái kết gây chạnh lòng
Mặc dù Tấm được khắc họa như một cô gái hiền lành và thông minh, nhưng thực tế, những hành động của cô lại thường xuyên thể hiện sự cảm tính và thiếu suy nghĩ. Khi Cám (đã bị quỷ nhập) chạm vào người Tấm và gây thương tích, Tấm lại không nhận ra điều gì không ổn. Trong suốt các ngày tiếp theo, dù Cám đã trở nên xa lạ và không còn là người em mà Tấm từng yêu quý, cô vẫn không hề nghi ngờ, điều này hoàn toàn không giống một người chị thực lòng quan tâm đến em gái. Dường như Tấm cũng không chú ý nhiều đến chiếc vòng mà cha đã trao cho mình, cũng chẳng thèm nghi ngờ khi Cám mời mình đi tắm giữa đêm và liên tục nói những lời kỳ lạ.
Ngay cả khi Tấm đã biết Cám thực sự là quỷ, và được yêu cầu trèo cây hái cau, cô vẫn đồng ý làm theo mà không hề do dự. Mặc dù cô biết rằng Cám không thể đến gần mình nhưng vẫn thực hiện theo yêu cầu có thể gây nguy hiểm cho bản thân. Hành động này khiến khán giả khó hiểu, thậm chí có nhiều ý kiến cho rằng Tấm chỉ đồng ý trèo cau để phim có thể khai thác tiểu tiết giống như trong cổ tích. Nếu Tấm được viết như trong truyện cổ tích, luôn lương thiện và nhận được sự che chở của Bụt, có lẽ khán giả sẽ cảm thấy bớt khó chịu. Nhưng trong sản phẩm này, người xem cần một Tấm không chỉ lương thiện mà còn phải nhạy bén và có một chút táo bạo.
Và dĩ nhiên, với những tình tiết thể hiện sự “vô dụng” của Tấm, cái kết khi Tấm bị quỷ đoạt mất thân xác cũng không phải là điều quá khó hiểu. Tuy nhiên, khán giả vẫn khó mà chấp nhận khoảnh khắc Tấm tháo chiếc vòng bảo vệ mình ra, đơn giản chỉ vì thấy quỷ hiện lên với hình dáng của em Cám khi còn nhỏ. Mặc dù rõ ràng Tấm rất thương em, và đây là một chi tiết thể hiện lòng nhân ái sâu sắc trong tác phẩm, nhưng nó vẫn khiến hình ảnh của Tấm trở nên vô dụng hơn bao giờ hết.
“Tại sao lại có cảnh Tấm tháo vòng vậy nhỉ? Nếu là cái kết mang tính khuôn mẫu, văn mẫu kiểu tình cảm chị em để tỉnh thức Cám, tôi có thể miễn cưỡng chấp nhận.”, “Sau khi xem hết phim, tôi chỉ thấy Tấm rất ngốc nghếch, không làm được gì cho cả gia đình lẫn Cám cả”, “Dù là Tấm hay Cám, các nhân vật đều thật sự dở, tôi vẫn không hiểu thông điệp mà hai nhân vật này muốn truyền tải là gì?”, “Nếu tôi hóa thân thành Tấm trong 5 phút, chắc chắn sẽ không có cảnh quỷ tàn sát cả làng đâu.”… – đây là một số bình luận của khán giả về nhân vật Tấm trên mạng xã hội.